Heymoot - Heumonat

Therese Schneider, Brockscheid

 

Um Juni wenn de Sunn hell om Himmel stong un de Rooch aus dem Schorschten richtropp jong, wenn daan de Pitta op et Barometer hott jekloopt, un hott os op et fällt oder steicht jesoot, daan huat ma dorfropp un dorfroof datselbe Woat: »Et os Heymoot«!

Wie jooven se daan all su emsech un fleyßich, un kenem Jeheft bluv ene meßech. Ob se woaren alt oder jung, all hatten se en Beschäftigung.

Sejoar de Kunna kruchten frey von da Schul en Daach, die honn sech iwweral netzlech je-maach. Se stongen janz freh op jede Morjen unn honn die kleen Jeschwister helfen versorjen.

Die Frauleuit, die un da Stadt als Denstmädchja honn jeschafft, kruchten um Heymoot en oder zwo Wochen frey, daat woar vierher su ausjemacht, daan woaren se beim Heymaachen och dabey.

Die hatten daan von der Herrschaft ofjeloocht Kleeda on, aus dinnem Stoff, - un jestsrickt Strimp un Pinneschohn, die brauchten sey net mieh onzedoon.

Die dahem honn daan neydisch jekuckt, hinnen honn die deck Strimp och at es jejuckt. Ewwer waat wollten se maachen, se hatten ken anneren, etwoar op dem Dorf su, daat ene su jong wie dän annere.

Die Freud woar trotzdem grüß wenn se koomen, denn se broochten imma mott poor klena Jeschenke, eppes fer onzedoon, oder fer un de Stuff ze henken.

Ech kaan mech noch jot entsinnen, wie ma noch kleen, daat meyn Schwester un ech weyß Woalschierzen motbrocht honn kricht, die mier ewwer nimmen sunndes ondoon durften, se woaren jedoocht, fer de Sammetkledscha ze schuhnen.

Nau honn de Kunna um Summa op dem Hey-woon »Fänkjes« gespült, daat Spiel woar su schien, ech verjäßen daat nie. Op da Woon, inner da Woon, runtnerim jerannt, on de Seyten durch de Ledern jerutscht, dobey joong neyn feyn Schierz kabott - un woar futsch. Die bitterste Tränen honn eych jekrech, owens jong ech direkt un't Bad un net mieh on de Desch. -Wie ma naun richtig mott demm Heymaachen fong on, koom es ze allerescht daat Paratmaachen vom Heywoon dronn. Op dem Heystahl, hieh on da Maua, do hong daat Jescheer, waat ma su jebraucht hott dafeer:

Zwo langa Ledern fer de Seyten, poor joda Bredda fer de Boddem, en Schiea - och Heyjäk jenannt - fer vieropp, en Drehholz mot em Benner un en Wißboom fer owwendropp.

Aus jedem Hoff huat ma: ping - ping - ping -, de Sans joov jekloopt, ke Kerf dürft drun seyn, wenn se schneyden soll feyn. Dohno joov se noch jood jeschloff, dofier hott ma en Schleyfsteen benotzt.

Frehmorjens um Aura drey oder vier, mächt da Vatta sech aus demm Bad un helt newwer der Dier, en Spränz aus dem Weyhwaßerkännchen un sät: »Jottbefohlen, von dier loowwen det alles ofhänken, op ech Jeleck honn mott demm Wedda oder net, denn dau alleen dehs mey Schicksal lenken«.

Mott da Sans op demm Reck, daat Schloterfaß mott dem Schleyfsteen drunn un da Jeadel jestooch, su jeht hään om frehen Summamorjen durch et Dorf.

Un der Innerwiß denkt en, do fenken ech onn, bis doar hott daat Jingelchen at net su weyt de Kaffee ze droon. Denn hään hat him doch owens verzollt, daat en um siwwen Aua et Frehsteck honn wellt.

Oh, wat os daat Gras vom Dau noch su naaß, daat jet hauot bestimmt en schiene Daach. Mot Jottwals schwingt en de Sans hin un her, ene Modden no dem anneren lacht hään su nea. Poor Stunnen woar en naun at ze jang, do hieat en vom Kirchturm de eschten Klang. De Kaap helt hään vom Kopp un bat wie jewinnt seyn drey Ave un kuckt daan ob daat Jingelchen bal kimmt?

Heuernte anno dazumal — Landwirt Matthias Schneider, Brockscheid

Oh jo, 'lo owwen kidden, mott dem Jewwelchen iwwer dew Reck, mott em Kerfjen un'a Kaffeebull un da Hand, jeht hään janz jebeckt. Da Vatta jeht jähnt da Jung un helft em troon, »daat os doch zo schwer fer dech, et ost net ze soon? Komm setzen mier oos her un doon verzärren, wat dau alles broocht hos, die Wa-feln, die Eier u. die Schmerren«!

»Jo Vatta, ech soll dier noch soon, et Grietchen un et Bäbchen däten de Keh noch federn, daan kämen se helfen spreden. »Dos joot, mier zwien jenn oos jeleych dronn meyne Jung, ewwer daat Gras os schwer, reyß dau dier net doron aus de Zung«.

Mott jodem Moot fängt daat Kerlchen on, op demm Jewwelchen woar et Fabrikschildchen noch dronn. Daat woar fer da Jung doch jet janz besonneres, se Jellwed beym Hürter woar daat koof un net wo anners. Denne Zweyen hott daat Spreeden joot floreert, wie die zwey Mädchja noch kommen, woar jeleych alles passert.

Mettes joov daat Gras jewandt, daat hat sech verännert, ma hott et bal net mie wea jekannt. Daat woar ke Gras mie, daat woar at bal Hey, da Kleene soot: »Vatta, daat os hauot owend at trey«!

»Nee, nee meyne Jung, su schwinn jeht daat net, hauot owend jet daat es jehauost - zedrett«. Un mua freh jet et opjedohn un noch zweymol jewandt, daan kinnen mier et hollen, daan os et net mie riskant«.

Dau moß nämlich wessen, daat Hey moß janz trey seyn, so's det et schummeln, un wenn et dann deck opeanner leyt un da Scheya, daan fenkt et opemol noch Feyer«.

Om anneren Daach nomettes um drey, woaret dann endlich suweyt. Seescht joov grindlech Kaffee jetrunk. Et koom jenooch op de Desch, sälen Buhnekaffee, viel öfter vier un hunne spetz.

Die grüß Lappen Brut mott Eierschmerresdropp, - hauot sät ma Rührei dazo - daat hott jemund. Ma hat' och en Sprichwoat daat hoß e'su: »Brut von em Daach un Botta von a Stunn, daat schmeekt dem Munn«!

Owens joov et oft Bottamelechzopp, die woar en Jedicht, se schmook ewwer och kalt als Jetränk janz bekömmlich. Denn owwen dropp seyn noch Bottaklimpchja jeschwummen, die honn da Jeschmaak su richtig ofjerunnen. Mier leeft hauot noch et Waaßer um Mund zesom-men, wie jerunnen, wenn ech su kromsen un denne Erinnerungen.

Daat Mettescheßen woar och flott zobereyt, fresch jekoocht Krumperen, Zaloot aus demm Joorden, »Schworz Been« (jerecherte Schinken) op de Desch, su woar daat um Summa un so monnia Kesch.

Naun woar et suweyt, ma fuhr un de Wiß, iwwer Holpertstroßen un Kiss, de Motta joong op de Woon fer daat Hey ze läjen, da Vatta hott opjenn, die Mädchja honn dahunna jekämmt, da Kleene kricht'en Weydenstrauß un de Hand jeloocht domott hot hään denne Keh de Flehjen jejaacht.

No' er Stunn woar da Woon jood jelodden un janz flott un de Scheya jeforren. Ewwer eh de eescht Jowwel Hey op da Heystahl joov jewurf, koom en Zweig vom jesähnten Palmstrauß doa ze'leyen, daat da Säjen Schotz fer Scheyer un Hauos dät verleyen.

Bey joodem Wedda mooch da Heymoot Pläsier, annech woaret, wenn e Jewitter stong op der Dier. Daan woan et aus mott der Jemetlechket, do seyn ech da joot un Birch dafier. »Flott, flott«, hoß et daan, maach vironn, je -je-, loß alles leyen un stöhn, mier moßen doch sehn, daat mier daat Hey noch virr dem Rään innerdaach kreen«. Naun int noch: Hey jet im-ma noch jemaach, jid Joahr, ewwer waat ech verzollt honn, os hauot all net mieh woar!